E-PSYCHE: Wetenschappelijk Bewezen Studietips voor Beter Leren en Onthouden

Studeren kan slimmer, niet harder. Veel studenten besteden uren aan hun boeken, maar halen toch niet het beste uit hun leerproces. Wat als je wetenschappelijk onderbouwde technieken kunt gebruiken om sneller en effectiever te leren? In deze blog ontdek je bewezen studiemethoden en tips over andere gezondheidsaspecten die je concentratie verhogen, informatie beter laten beklijven en je helpt om stressvrij te slagen.

Wat is studeren?

Studeren is het proces van actief leren, waarbij je je hersenen traint om nieuwe kennis te verwerven, te verwerken en toe te passen. Het gaat niet alleen om het uit het hoofd leren van informatie, maar om het begrijpen en integreren van nieuwe concepten.

Door neuroplasticiteit, het vermogen van je hersenen om nieuwe neurale verbindingen te vormen en bestaande verbindingen te versterken, verbeter je je geheugen en leervermogen. Hoe meer je oefent en actief met de stof bezig bent, hoe efficiënter je brein wordt in het onthouden en toepassen van deze informatie. Effectief studeren helpt je dus niet alleen om te slagen, maar om de opgedane kennis daadwerkelijk in de praktijk te brengen.

Slaap is cruciaal!

Slaap speelt een cruciale rol in het leerproces. Tijdens de slaap gebeurt er namelijk iets bijzonders: consolidatie van informatie. Dit betekent dat de kennis die je gedurende de dag hebt opgedaan, in je brein wordt herhaald, versterkt en opgeslagen. Terwijl je slaapt, worden nieuwe herinneringen verwerkt en gekoppeld aan bestaande kennis. Dit helpt niet alleen om informatie beter te onthouden, maar zorgt er ook voor dat je het in de toekomst makkelijker kunt oproepen.

Daarnaast speelt slaap een belangrijke rol in de herstelprocessen van je hersenen. Gedurende de diepe slaapfases worden je hersenen gereinigd van afvalstoffen die zich tijdens de dag hebben opgebouwd. Dit bevordert niet alleen je cognitieve functies, maar ook je concentratie en focus de volgende dag.

Bij gebrek aan voldoende en kwaliteitsvolle slaap kunnen je hersenen niet optimaal functioneren, wat leidt tot verminderde geheugenfunctie, slechtere concentratie en moeite met het verwerken van nieuwe informatie. Zo is het stereotiep beeld van een student dat doorheen de nacht door blijft studeren toch niet zo productief!

Wetenschappelijk bewezen studietips voor beter leren en onthouden:

Tijdmanagement

Een goede planning is essentieel voor succesvol studeren, vooral wanneer je te maken hebt met veel leerstof. Begin met het opsplitsen van grote taken in kleinere, behapbare stukken en geef jezelf voldoende tijd op voorhand. Beginnen met studeren de avond voor een examen brengt stress en lagere slaagkansen. Bepaal hoeveel tijd je nodig hebt voor elk onderdeel en houd rekening met je persoonlijke leerstijl. Het is belangrijk om je planning flexibel te houden. Pas je planning aan als taken meer tijd kosten of als er onverwachte verstoringen optreden. Begin je studeersessie ook met de moeilijkste taken, wanneer je hersenen het scherpst zijn, en werk daarna naar de makkelijkere onderwerpen toe.

Het gebruik van de 80/20-regel kan handig zijn. Deze regel zegt dat door je te concentreren op de belangrijkste onderwerpen (20%), je het meeste resultaat bereikt (80%). Plan ook voldoende pauzes in, bijvoorbeeld met de Pomodoro-techniek (25 minuten studeren, 5 minuten pauze), om vermoeidheid te voorkomen en je focus te behouden.

Studieomgeving

Kies een rustige, afleidingsvrije plek om te studeren, zodat je je volledig kunt concentreren en zorg voor voldoende natuurlijke verlichting of een goede lamp om oogvermoeidheid te voorkomen.

Houd ook je werkplek opgeruimd en georganiseerd, zodat je niet afgeleid raakt door rommel. Een comfortabele stoel en bureau kunnen ook belangrijk zijn als je zittend studeert om lichamelijke klachten en een verminderde concentratie te voorkomen.

Gebruik ook technologie bewust, apps zoals timers of focussoftware kunnen helpen, maar zorg ervoor dat je apparaten je niet te veel afleiden. Een goed ingerichte omgeving vergroot je focus en maakt je studie-ervaring efficiënter.

Motivatie & mindset

Ten eerste is een groei-mindset, waarbij je gelooft dat je door inspanning kunt verbeteren, helpend om uitdagingen te zien als kansen in plaats van obstakels. Dit zorgt ervoor dat je gelooft in het aankunnen van leerstof, waardoor je slaagkansen verhogen.

Ten tweede is intrinsieke motivatie, oftewel interesse die uit jezelf komt, wat zich uit als échte interesse in de leerstof, belangrijk. Dit zorgt voor langdurige betrokkenheid.

Ten derde zijn duidelijke en haalbare doelen volgens het SMART-principe (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) ook helpend om gefocust te blijven.

Ten slotte zijn zelfdiscipline en goede studiegewoonten goed om uitstelgedrag te voorkomen en consistent te blijven. Door een positieve mindset te ontwikkelen en je motivatie actief te sturen, kun je niet alleen effectiever studeren, maar ook meer voldoening halen uit het leerproces.

Effectieve leermethoden

Er zijn verscheidene, effectieve leermethoden die je kunnen helpen om beter te studeren. Ten eerste kan je "actief ophalen", zoals jezelf testen of samenvatten. Dit versterkt je geheugen beter dan passief lezen, omdat je actief de informatie uit je brein haalt, wat zorgt voor diepere verwerking.

Verder bestaat er ook het concept van "spaced repetition". Dit is wanneer je de leerstof regelmatig herziet in korte delen in plaats van alles in één keer te leren, waardoor de informatie beter in je langetermijngeheugen vast komt te zitten.

Het volgende concept is "interleaving", oftewel het afwisselen van verschillende onderwerpen onder een overkoepelend thema of vak. Dit bevordert diepe verbindingen tussen concepten en maakt het makkelijker om kennis toe te passen in diverse situaties.

Dan is er ook nog "elaboratie", oftewel het uitleggen van de stof in je eigen woorden of het verbinden van nieuwe kennis met bestaande kennis. Dit maakt de informatie persoonlijker en makkelijker te onthouden.

Verder is het combineren van zintuigen tijdens het studeren effectief gebleken om leerstof beter op te slaan in het geheugen. Zo kan het goed zijn om bijvoorbeeld je leerstof te lezen en ook luidop te herhalen.

Ten slotte kunnen mnemotechnieken zoals ezelsbruggetjes of de geheugenpaleis-methode, waarbij je visuele beelden gebruikt om informatie op te slaan, helpen om complexe en grote delen van informatie sneller op te roepen uit het geheugen.

Conclusie

Effectief studeren draait om de juiste strategieën, een goede omgeving en een sterke mindset. Door slimme leermethoden toe te passen, een productieve studieomgeving te creëren en je motivatie te versterken, kun je je leerprestaties aanzienlijk verbeteren. Herhaling speelt hierbij een cruciale rol: regelmatig terugkomen op de leerstof helpt om kennis beter vast te houden. Studeren is geen eenmalige inspanning, maar een continu proces van oefenen, toepassen en verfijnen. Met de juiste aanpak wordt leren dus niet alleen efficiënter, maar ook waardevoller op de lange termijn!